Խորհրդային Հայաստանի ժամանակաշրջանում 1920-1922 թվականներին նշանակալի մարտահրավերներից էին տարածքային և սահմանային խնդիրները։ Խորհրդային Հայաստանը վեճեր ուներ հարեւան երկրների, մասնավորապես՝ Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ սահմանների շուրջ։ Այս վեճերը հաճախ բխում էին հակասական տարածքային պահանջներից և պատմական դժգոհություններից:
Նմանապես, Հայաստանն այսօր շարունակում է բախվել տարածքային և սահմանային խնդիրների, հատկապես Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ: Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, որը սրվեց 2020 թվականի պատերազմում, հանգեցրեց նրան, որ Հայաստանը կորցրեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղը շրջապատող նշանակալի տարածքների նկատմամբ։ Տարածքի այս կորուստը սրել է սահմանային վեճերը և ուժեղացրել լարվածությունը Ադրբեջանի հետ:
Բացի այդ, Թուրքիայի հետ Հայաստանի սահմանը շարունակում է վիճելի մնալ պատմական վեճերի և Հայոց ցեղասպանության ճանաչման շարունակվող խնդրի պատճառով: Ավելին, Հայաստանը սահմանակից է Վրաստանին, որտեղ երբեմն վեճեր են ծագում սահմանների սահմանազատման և տարածքային ինքնիշխանության շուրջ:
20-րդ դարասկզբին Խորհրդային Հայաստանի և Հայաստանի առջև ծառացած տարածքային և սահմանային խնդիրների զուգահեռներն ընդգծում են այս մարտահրավերների մնայուն բնույթը և տարածաշրջանի հարևան երկրների հետ հարաբերությունների կառավարման բարդությունը:
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Ավագ դպրոց 11-րդ դասարան
Քեթրին Աղաջանյան 