Նորմայում՝ կլման ակտի պահին շնչափողի մուտքը փակվում է և սննդային մնացորդները մտնում են կերակրափող: Հակառակ դեպքում մենք կխեղդվենք: Եթե այնուամենայնիվ որևէ բան հայտնվում է շնչափողում առաջացնում ռեֆլեկտոր հազ, որն ունի պաշտպանական նշանակություն:
Հազի հրոցանման շարժումները օտար մարմինները դուրս են բերում: Եթե օտար մարմինը ամբողջությամբ փակում է շնչուղիների լուսանցքը, առաջանում է կտրուկ շնչարգելություն: Հիվանդը վեր է թռչում 2 ձեռքով բռնում կոկորդը, վախեցած հայացքով, վախից չռված աչքերով, հայացքը վախեցած արտահայտությամբ, ամեն կերպով փորձում է շունչ քաշել: Տևում է շատ կարճ մեկից երկու րոպե, օգնության բացակայության դեպքում հիվանդը կորցնում է գիտակցությունը, կարող է մահանալ:
Առաջին Օգնություն
Մոտենում ենք տուժածին հետևից, թիակների հետևից հարվածում թևի ափի հիմքով ներքևից վերև: Եթե էֆեկտը չկա, կիրառում ենք Հեյմլիկի մեթոդը՝մի ձեռքը բռունցք ենք անում, տուժածին գրկում մեջքի կողմից, բռունցքը դնում ստոծանի մասում, մյուս ձեռքով բռնում բռունցքը կատարում 3-4 անգամ հրոցանման շարժում, այդ ընթացքում մեր ուսով հարվածում թիկունքին:
Մինչև մի տարեկան երեխաների թիկունքին չի կարելի խփել, նրանց ոտքերից բռնում ենք և շրջելով` թափ տալիս:
Եթե կորցնում է գիտակցությունը պառկացնում ենք մեջքի վրա, բարձրանում վրան և ստոծանին հրում դեպի վեր բռունցքներով:
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Ավագ դպրոց 11-րդ դասարան
Քեթրին Աղաջանյան 